Biyoloji
biyoloji 24-25-35 cevapları devamı gelcek.
SAYFA 24
1. Bilimsel yöntemin başlıca basamakları nelerdir? Bunları bir örnek üzerinde açıklayınız.
BİLİMSEL YÖNETİM AŞAMALARI
Güçlülüğün sezilebilmesi.
Güçlülüğün problem biçiminde tanımlanması
Problemin çözümüne yönelik denencelerin kurulması
Denencelerin gözlenebilecek sonuçlarının saptanması
Denencelerin sınanması
Sonuca ulaşma
Araştırmanın raporlaştırılması
BİLİMSEL TEMEL ÖZELLİKLER
Deney ve gözleme dayalıdır.
Neden sonuç ilişkisine dayanır.
Herkesçe izlenebilir ve görüşlere aleştirilere açıktır.
Kişisel yargılardan bağımsız olması
Mutlak doğruluk ve yenilmezliği kabul etmek
Evrenseldir.
BİLİMSEL YÖNTEMLER
Bilim olguların gözlenmesinden ve nasıl gerçekleştiğini anlayabilmek için sorulan sorulardan doğmuştur.M.S 1600 dolaylarında yaptığı deneylerle çok önemli sonuçlara varan İtalyan astronomi bilgini Galileo?nu açtığı yolda ilerleyen bilim adamları deneylerinin sonuçlarını ve bulgularını yazmaya başladılar.Bu deneyler evrendeki bazı olguları açıklığa kavuşturdu ve bilinenler arttıkça bazı olgular arasında ilişki olduğu anlaşıldı.Bunlar yasa denen genel ilkeler altında toplandı. Bu yasaların bütün koşullarda geçerli olup olmadığını sınamak için yeni deneyler yapıldı ve böylecebilimsel bilgi birikimi hızla büyüdü.Bazen, bir yasayı sınamak için yapılan deneyler sırasında karşılaşılan yeni vebeklenmedik bir olgu, yasanın yeniden gözden geçirilerek değiştirilmesini zorunlu kılmıştır.
SAYFA 25
3. Biyoloji alanında yapılan araştırmaların insan sağlığının korunması ve iyileştirilmesine yönelik katkılarını açıklayınız.
İnsan soyu, bugünkü teknolojik ve bilimsel olgunluğa erişinceye kadar geçen sürede, kendi yaşamını iyileştirmek için pek çok araştırma ve çalışmalar yapmıştır. Çünkü, dünyada zekasını kullanarak somut işler yapma yeteneğine sahip tek canlı insandır.
Dünden bugüne insanoğlu, bitki ve hayvanları ıslah etmiş. Daha iyi meyve, daha çok süt, yumurta ve et elde etmek için onların kuşaklarını kültürel yöntemler kullanmak suretiyle iyileştirmeye çalışmış ve büyük ölçüde de başarılı olmuştur.
Bir rastlantı sonucu bulunan kimera (aşı tekniği) ile, iyi meyve veren bitkiden alınan bir kromozomun yada bir parçanın, ayrı bitkiye aktarımı sayesinde daha verimli türler elde edilmiştir. İlk defa Mısır ve Meksika’da yapılan yapay tozlaşma ve hayvan çaprazlamaları gen teknolojisinin ilk aşaması olup, günümüzde yeni teknikler sayesinde halâ güncelliğini korumakta, biyoteknoloji ve gen mühendisliğinin önemi daha da artmaktadır.
Önceleri birkaç araştırmayla başlayan biyoteknoloji, şimdi yavaş yavaş bir sektör haline gelmektedir. Birçok tıbbi bitki ve hayvanın üretim, çeşitli antibiyotik, aşı, interferon, pestisidlerin üretimi insandaki zararlı genlerin ayıklanması, pek çok alanda biyoteknolojik yöntemlerden yani biyoteknolojiden yararlanılmaktadır.
Önceleri, kalıtsal materyalin rastgele değişimlerinin arasında amaca uygun olanlar deneme yanılma yoluyla seçiliyordu. Ancak 1950’li ve daha sonraki yıllarda DNA ve işlevi aydınlanınca biyoteknolojik uygulamalar, plânlanmış ve bir amaca yönelik olarak yapılmaya başlanmıştır. 1980’li yıllarda, kalıtsal dizilimin üzerinde ayrıntılı inceleme yapmak, DNA’daki baz sırasının bir kısmını değiştirmek bir kısım bazları çıkarmak yada DNA’ya yeni bir baz dizilişleri eklemek olanağı, yeni geliştirilen teknikler sayesinde mümkün olmuştur.
DNA’daki baz dizilimi sırasının, yapısının ve yerlerinin bilinmesi yani DNA’daki genlerin nerede olduğunu saptanması insan oğluna ne yarar sağlar?
Bu sırasının bilinmesiyle, insanda çeşitli kalıtsal hastalıklara neden olan bir takım genler bu sayede DNA’dan çıkarılır ve yeni neslin daha sağlıklı olması sağlanabilir. Doğum öncesi yada sonrası oluşabilecek başka hastalıklara neden olan genler zararsız hale getirilebilir. Söz gelimi zeka üzerine etki eden genler iyileştirilebilirse, Einstein gibi gelişmiş zekaya sahip bilim adamlarının ortaya çıkışı sağlanabilir. Bitkilerde ve hayvanlardaki bazların dizilişinin anlaşılması ve genlerin saptanmasıyla da daha verimli ırklar elde edebiliriz. Bunlar daha sonrada ticari olarak yetiştirilerek gerek aile gerekse ülke ekonomisine katkılar sağlayabilir. Normalde 100 kg. elma veren bir elma ağacından, iyileştirmeyle 500 kg. elma alındığını, bir tavıktan haftada 25 yumurta alındığını, bir süt ineğinden günde 100 kg. süt alındığını, çok güçlü atların yetiştirildiğini, hatta daha da ileriye giderek insanların angarya işlerini gören ve günümüzdekine göre daha ileri zekalı maymunların yetiştirdiğini, tarlalara zarar veren böceklerin genleriyle oynanarak onların zararsız hale getirildiğini düşünün. Ancak şimdiye kadar bahsettiklerimiz hep iyimser düşüncelerdir. Bilim adamları bu genlerle inceleme yaparlarken mutant canlılar meydana gelebilir. Söz gelişi daha uzun boylu insanlar, daha saldırgan, daha savaşçı olan ve sadece belirli emirlere uyan mutant insanlar meydana gelebilir. Bu çalışmaların kötü niyetli kişilerce, kötü maksatlara alet edilmesi dünyada kaosa neden olabilir. Dev fareler, daha da zararlı ve büyük böcekler, başka başka çeşitli zararlı kalıtsal hastalıklarda görülebilir. Bunların bazıları çoğu kez filmlere konu olmuştur. faka bu tip olaylarda olasıdır.
Yukarıda bahsedilen bu olayların tümüyle biyoteknolojik ve genetik mühendisliği ilgilenmektedir. Böylece, biyolojik yapının yada bir işleyişin, geniş çaptaki sanayi üretiminde kullanılması ve bunlardan yarar sağlanması girişimleri biyoteknoloji bilimini ortaya çıkarmıştır. Gelecekte, temel hak ve özgürlüklerden, tüm toplumsal ilişkilere kadar her dalda biyoteknolojiden yararlanmak mümkün olacaktır. Bu bilime yetersince önem vermeyen ülkeler kısa zamanda çağın gerisinde kalacaklardır.
O halde biyoteknoloji tanım olarak, mikroorganizmaların, hücrelerin ve doku kültürlerinin ve bunların çeşitli kısımlarının teknik uygulama potansiyelinden yararlanmak amacıyla biyokimya, mikrobiyoloji ve mühendislik bilimlerinin birleşik bir uygulamasıdır. Biyoteknoloji diziplinli bir çalışmadır. Biyoteknolojinin özellikleri aşağıdaki gibi şematize edilebilir.
Büyoteknoloji ve genetik mühendisliği çoğu kez aynı anlamda kullanılmasına karşın; genetik mühendisliği genetik materyaldeki çeşitlendirmeleri ve değişiklikleri ifade ederken, biyoteknoloji, biyolojik bir sistemin yada yapının endüstriyel boyutta kullanılması yoluyla üretim anlamına gelir. Bir başka anlatımla biyoteknoloji, genetik mühendisliği, yöntemlerini araç olarak kullanan bir teknolojidir.
35 sayfa
1. Canlıları cansızlardan ayıran ve bütün canlı türleri için her zaman geçerli olan özellikler nelerdir?
Canlı varlıklar doğar beslenir solunum yaparbüyür gelişir hareket eder çoğalır ve ölür.
Cansız varlıklar; beslenmezler büyümezler hareket edemezler zarar gördüklerinde kendilerini onaramazlar.
2. Canlılık özelliklerinin belirlenmesi neden önemlidir?
Canlılar insanlar, hayvanlar, bitkiler ve örümcekler olmak üzere çeşitli gruplara sınıflandırılır. Bu canlıların tür ve cinslerine göre canlılık özellikleri farklılık gösterebilir. Yalnız yine bu canlılar bir takım ortak özelliklere sahiptirler. Canlıların ortak özellikleri şunlardır;
Beslenme
Solunum
Hareket
Boşaltım
Büyüme ve gelişme
Uyartı alabilme ve tepki verebilme
Üreme
Peki bu canlıların özellikleri niçin ve neden belirlenmiştir. Canlılar ortak özelliklerinin yanı sıra farklı özellikleriyle de belirlenir. Bu özellikle o canlıya ait gensel özelliktir ve hakkında bilgi verir. Yani bir canlının çok uzun boyunlu olması bize zürafayı nasıl hatırlatıyorsa başka bir özellikte başka bir canlıya ait bilgi verir. Bu yüzden canlılık özelliklerin belirlenmesi önemlidir.
3. Canlılar beslenmeye neden ihtiyaç duyarlar? Açıklayınız.
Canlılığın genel tanımı içinde yer alan “enerji üretme ve bu enerjiyi kullanma” kavramı, canlı bünyesine alınan besinlerin belirli metabolik yollar ve kimyasal tepkimeler yoluyla işlenmesine dayanmaktadır. Hücrelerin hemen her türlü biyolojik etkinliği, enerji varlığına gereksinim duyar.Kısacası, tüm canlılar, kendilerine “canlı” özelliğini kazandıran enerji üretimi ve kullanımını sağlayabilmek için bir şekilde beslenmek zorundadırlar, beslenme canlının ortak özelliğidir.
4. Çok sıcak bir yaz gününde dışarıya çıktığınızda hayatta kalabilmek için vücudunuzda meydana gelen fizyolojik,
anatomik ve davranış uyumlarına örnek vererek açıklayınız.
Sıcak bir günde vücut ısısı yükseldiğinde, insan bedeni bu sıcaklığı düşürmek için terler. Dolayısıyla vücutta meydana gelen sıcaklık terlemeyle düşer. Bunun sonucunda da vücutta su kaybı meydana gelir ve susarız.. Vücuttaki su kaybını gidermek için yaz aylarında bol bol su içmemiz gerekir..
5. Canlıdan alınan bir kemik parçası vücut dışında da canlı mıdır? Araştırınız ve bulgularınızı sınıf arkadaşlarınızla
tartışınız.
Vücudumuzdaki kemikleri besleyen en temel olgu kan dolaşımıdır. Vücuttan ayrılan ve kan yoluyla beslenemeyen kemikteki hücreler de ölecektir. Dolayısıyla vücut dışında herhangi bir kemik parçası canlılık özelliğini yitirecektir.